İçindekiler
Özellikle Hintler olmak üzere, on binlerce kişinin yatırım yaptığı bir token, sekiz ay içinde yaklaşık yüzde 3 bin 100 artış göstermişti. Hindistanlı Sanjay Kamble de bu token’a yatırım yapanlardan biriydi.
Bloomberg’deki habere göre, 51 yaşındaki Kamble, şimdilerde bir yıl önce alamadığı yeni Toyota sedanıyla Hindistan’ın kırsal kesimindeki memleketinin tozlu sokaklarında dolaşıyor. Kamble, BlockAura token’larına yaptığı yatırımın karşılığını misliyle almanın haklı gururunu yaşıyor. Çiftçileri, öğretmenleri, ev hanımlarını, arkadaşlarını, akrabalarını ve komşularını kendisine katılmaya teşvik eden kripto tutkunu, yatırımlarının 300 gün içinde üç kat artacağı sözünü veriyor.
‘Ayda yüzde 25’e kadar getiri’ vadiyle cezbetti
Kamble, Hindistan’da kriptoyu zengin olmanın en hızlı yolu olarak gören binlerce yatırımcı arasında yer alıyor. Bir bakıma, yeterli düzenlemenin olmadığı bir piyasada stake ödülleri adı altında ayda yüzde 25’e kadar getiri vadeden bir dizi girişimin cazibesine kapılıyor.
Bunlar, büyük ölçüde likit olmayan token’lara yatırım yapmanın karşılığı ve pazarlama ağlarına daha fazla insan eklemek için verilen teşvik edici bonuslar olarak biliniyor. Hal böyle olunca, kişi başına düşen yıllık gelirin dünyanın en düşükleri arasında yer aldığı bir ülkede, bu tür getiriler kaçırılmayacak kadar iyi olarak görülüyor. Yönetim danışmanlığı firması Strategy India’dan Pranjal Daniel gibi uzmanlar, bu ağlardan bazılarının genellikle saadet zinciri olduğu konusunda uyarıyor. Nitekim, kalan on binlerce yatırımcı Kamble kadar şanslı değildi.
Fiyatı yüzde 90 düştü, yatırımcılar çıkamıyor
CoinGecko tarafından takip edilen BlockAura’nın native token’ı TBAC’nin fiyatı, temmuz ayında tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 32.30 dolara kıyasla yüzde 90 düşerek 3.03 dolara kadar geriledi. PancakeSwap’teki yedi günlük hacmi ise yalnızca 20 bin dolar olarak gözüküyor.
BlockAura, düşüşün ardından panik satışını önlemek için günlük para çekme işlemlerini 250 dolar ve eşdeğeri ile sınırladı. BlockAura o kadar ağır koşullar dayattı ki, birçok yatırımcı zararlarını kesip tamamen çıkamıyor bile.
iPhone’dan 600 bin dolarlık villalara kadar vaatler
BlockAura’nın yanı sıra SBG Global ve ApeJet de geçtiğimiz yıl ortaya çıkan diğer Hint girişimleri arasında yer alıyor.
Dubai’de yaşayan Multani isimli Hint’e göre 2021’de kurulan BlockAura’nın şu anda 60 bin yatırımcısı var. Gayrimenkul geliştiricisi Anil Yadav tarafından kurulan SBG Global, 20 ayda üç kat getiri sunuyor ve 100 binden fazla kullanıcıya sahip. Nispeten yeni bir katılımcı olan ApeJet, iPhone’lardan Dubai’deki 605 bin dolar değerindeki villalara kadar ücretsiz hediyeler dağıtıyor.
Bu girişimlerden hiçbiri herhangi bir şekilde suçlanmadı. San Francisco merkezli blok zinciri istihbarat firması TRM Labs’in hukuk işleri başkanı Ari Redbord gibi uzmanlar da bu tür hızlı zenginlik vadeden projelerin yalnızca dolandırıcılık risklerini artırdığı konusunda uyarıyor.
Hindistan’da artan dolandırıcılıklar
Bloomberg’e göre Hindistan, son yıllarda kripto dolandırıcılığından nasibini fazlasıyla alan ülkeler arasında yer alıyor. 2018’de bir polis soruşturması 25 binden fazla yatırımcının kandırıldığını ortaya çıkarırken, 1.6 milyar dolarlık bir dolandırıcılık iddiasını içeren bir dava şu anda ülkedeki en yüksek mahkeme tarafından görülüyor. Yaklaşık 2.4 milyar dolar değerindeki küresel bir vurgun olan BitConnect platformunun kurucusunun kökeninin de Hindistan olduğunu hatırlatmakta fayda var.
